Historia, artykuły, słownik historyczny

  • : Function ereg() is deprecated in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/file.inc on line 649.
  • : Function ereg() is deprecated in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/file.inc on line 649.
  • : Function ereg() is deprecated in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/file.inc on line 649.
  • : Function ereg() is deprecated in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/file.inc on line 649.
  • : Function ereg() is deprecated in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/file.inc on line 649.
  • : Function ereg() is deprecated in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/file.inc on line 649.
  • : Function ereg() is deprecated in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/file.inc on line 649.
  • : Function ereg() is deprecated in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/file.inc on line 649.
  • : Function ereg() is deprecated in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/file.inc on line 649.
  • : Function ereg() is deprecated in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/file.inc on line 649.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • : Function ereg() is deprecated in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/modules/paging/paging.module on line 106.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • : Function ereg() is deprecated in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/modules/paging/paging.module on line 106.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • : Function ereg() is deprecated in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/modules/paging/paging.module on line 106.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • : Function ereg() is deprecated in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/modules/paging/paging.module on line 106.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • : Function ereg() is deprecated in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/modules/paging/paging.module on line 106.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • : Function ereg() is deprecated in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/modules/paging/paging.module on line 106.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • : Function ereg() is deprecated in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/modules/paging/paging.module on line 106.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • : Function ereg() is deprecated in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/modules/paging/paging.module on line 106.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • : Function ereg() is deprecated in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/modules/paging/paging.module on line 106.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • : Function ereg() is deprecated in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/modules/paging/paging.module on line 106.

Dewitz Johann Heinrich (1706-1767) – nadworny aptekarz królewski, wójt elbląski

Dewitz Johann Heinrich – wójt elbląski, nadworny aptekarz królewski, autor herbarza patrycjatu elbląskiego. Syn Johann’a, aptekarza miejskiego w Elblągu i tytularnego nadwornego aptekarza królewskiego, urodził się 20 września 1706 w Elblągu. Matka jego – Maria Henryka z domu Thomas – była córką pastora kościoła NP Marii w Elblągu. Miał trzech braci i dwie siostry...
Autor: Andrzej Groth
Kategoria: Dewitz Johann Heinrich Uczeni Zasłużeni ludzie Elbląga
Data utworzenia: 18.03.2010

Zamehl (Zamelius) Fryderyk (1590-1647) – rajca elbląski, poeta i historyk

Urodził się 10.01.1590 r. jako syn Fryderyka, mieszczanina elbląskiego. Otrzymał bardzo staranne wykształcenie. Uczęszczał do Gimnazjum w Elblągu, gdzie pobierał prywatne lekcje u rektora J. Myliusa i innych znanych nauczycieli. Jako szesnastolatek za namową rodziców rozpoczął naukę w Gimnazjum w Toruniu, gdzie miał nauczyć się języka polskiego, nie wykazywał jednak zapału w tym kierunku i wkrótce (po półtora roku) porzucił toruńskie gimnazjum i udał się do Gdańska, gdzie przez 2 lata studiował m.in. filozofię i języki starożytne. Studiował teologię, politykę i literaturę w Królewcu i Rostocku, a w następnych latach odbył podróż naukową do uniwersytetu w Wittenberdze, Lipsku i Frankfurcie nad Odrą. Przerwał podróże na polecenie ojca, który wezwał go do Elbląga i nakazał ożenić się z 44-letnią wdową Dorotą Schönwalden ( w sumie Zamehl żonaty był 4 razy, miał kilkoro dzieci). Po zawarciu małżeństwa udał się w podróż naukową poprzez Heidelberg i Szwajcarię do Włoch. W trakcie podróży został w Sienie (w 1614 r.) ozdobiony wieńcem laurowym przez wybitnych poetów Marcina Opitza i Simona Dacha, którzy chcieli w ten sposób wyrazić swój podziw dla jego twórczości. Nawiązał wiele nowych przyjaźni, które starannie pielęgnował i po powrocie do Elbląga podtrzymywał. Jego działalność we władzach miejskich miała typowy przebieg dla rodzin elbląskiego patrycjatu. Karierę zawodową rozpoczął od członkostwa w zarządzie parafii Panny Marii, w 1624 r. został wójtem, a w 1627 r. wszedł do Rady Miejskiej...
Autor: Helena Dutkiewicz
Kategoria: Kronikarze i historycy elbląscy Pisarze Zamehl (Zamelius) Fryderyk Zasłużeni ludzie Elbląga
Data utworzenia: 11.03.2010

Ramseyowie (ród)

Rodzina pochodziła z elbląskiego rodu patrycjuszy. Ród pochodził ze Szkocji i swą historią sięgał poł. XIV w. Karol (1576-1650), syn rajcy z miasta Dundee. Wysłany w młodzieńczych latach do Gdańska na nauki zawodu kupieckiego. Po 14 latach nauki, Karol podjął działalność handlową na własny rachunek. Odwiedzał liczne kraje europejskie – utrzymując z wieloma miastami stosunki handlowe. Wraz z żoną Katarzyną w okresie wojny, przeniósł się do Królewca. Po śmierci żony ze względu na trudności w wychowaniu licznego potomstwa (11 dzieci) wrócił do Gdańska. Zamieszkał u córki Katarzyny, a po jej śmierci u swego syna Karola zwanego starszym. Karol (zwanym starszym 1616-1669), podniósł rangę i znaczenie rodziny. Gruntownie wykształcony i poprzez małżeństwa skoligacony z elbląskimi rodzinami patrycjuszowskimi, szybko zrobił karierę urzędniczą. W 1648 r. otrzymał obywatelstwo miejskie, w 1652 r. obrany został członkiem I Ordynku miejskiego, następnie z ramienia Rady Miejskiej został opiekunem kościołów Bożego Ciała i św. Mikołaja. W 1657 r. został wójtem, a w 1661 r. – członkiem Rady Miejskiej. Do śmierci sprawował urząd kamlarza (zarządca skarbu).....
Autor: Helena Dutkiewicz
Kategoria: Materiały regionalne Ramseyowie (ród) Zasłużeni ludzie Elbląga
Data utworzenia: 11.03.2010

Barner Jakub (1640-1683) –chemik, lekarz elbląski

Urodził się 11.10.1640 roku w rodzinie Marcina, sekretarza Rady Miasta Elbląga i Elżbiety Hollender. Wykształcenie początkowe i średnie otrzymał w domu od prywatnych nauczycieli i w Gimnazjum Akademickim (1646-1660). Studiował medycynę i chemię w Wittenberdze, Lipsku, Frankfurcie nad Odrą, Bolonii, Wenecji i Padwie. Doktorski dyplom uzyskał w Lejdzie. Swoje studia łączył z praktyczną nauką przygotowywania lekarstw odbywaną w aptekach Wittenbergi, Lipska, Padwy, Bolonii i innych miast. W trakcie studiów i praktyk aptecznych zapoznał się z tzw. jatrochemią, nauką proponującą stosowanie w leczeniu ludzi pierwiastków i związków chemicznych i stał się jej entuzjastą. Twórcami jatrochemii byli Paracelsus, Daniel Sennert i Jan Baptysta van Helmont. Barner napisał kilka rozprawek propagujących poglądy Sennerta. Najbardziej znaną pracą, opublikowaną po jego śmierci był podręcznik Chymia Philosophica, (Norymberga, 1689), w którym jako pierwszy informował, iż sole powstają jako wynik działania kwasów na zasady.
Autor: Helena Dutkiewicz
Kategoria: Barner Jakub Uczeni Zasłużeni ludzie Elbląga
Data utworzenia: 11.03.2010

Meienreis Samuel (1572-1604) – kalwiński teolog, bibliofil

Urodził się 24.09.1572 r. w Elblągu, w znanej rodzinie burmistrzów. Syn Michała i Ewy Molckovia. Po ukończeniu miejscowego gimnazjum, jako stypendysta elbląski studiował filozofię, teologię i język hebrajski w Altdorfie, Lipsku , Frankfurcie nad Odrą i Lejdzie. Po powrocie do rodzinnego miasta został przez Radę Miejską zatrudniony na stanowisko kaznodziei w kościele NMP, a jego homilie wzbudzały duży aplauz. Dalszy rozwój młodego teologa wspierał pastor Bochmann, z inspiracji którego Meienreis wyjechał na studia na kalwiński uniwersytet w Leyden. Prowadził w latach 1600-1602 mały sztambuch (pamiętnik), którego dedykacje dają wyobrażenie o kręgach, w jakich się obracał oraz zawieranych przyjaźniach. Sztambuch zawiera 33 wpisy, z których kilka pochodzi jeszcze od starych elbląskich przyjaciół, m.in. syna rajcy – Johann’a Wilhelmiego, malborskiego diakona i nauczyciela w Gimnazjum Elbląskim – Joachima Wedlandt’a i miejskiego „fizyka” (miejskiego lekarza-medyka) dra J. A. Näfen’a. Sam właściciel pamiętnika podpisał się jako „Elbingensis Borussus”, co oznacza, iż wywodził się z Elbląga w Prusach. Na uniwersytet w Leyden w poczet studentów (ale na wydziale prawa), przyjęto jeszcze dwóch innych elblążan : Hansa von Bodeck'a i Andreasa Mohrenberga.
Autor: Helena Dutkiewicz
Kategoria: Meienreis Samuel Zasłużeni ludzie Elbląga
Data utworzenia: 09.03.2010

Hellingrath Berthold

Berthold Hellingrath urodził się w Elblągu 27 października 1877. Rodzinne miasto opuścił jako pięciolatek, gdy jego rodzice – Berta i Franz Hellingrath postanowili osiedlić się w Gdańsku. Edukację artystyczną rozpoczął w mieście nad Motławą, uczęszczając do Królewskiej Akademii Sztuki, gdzie uczył się u Wilhelma Augusta Stryowskiego. Następnie studiował w Dreźnie (gdzie posiadał własne atelier) i Monachium. Wczesne obrazy olejne i rysunki Hellingrath’a wykazują wpływy secesji, naturalistycznego malarstwa rodzajowego i ekspresjonizmu.
Autor: Joanna Szkolnicka
Kategoria: Artyści i ludzie kultury Hellingrath Berthold
Data utworzenia: 09.03.2010

Friedwald Michał (1525-1579) – burmistrz i burgrabia królewski

Urodził się 25 sierpnia 1525 r. w rodzinie patrycjuszy elbląskich. Matką była Zofia – córka burmistrza Jana von Lohe, ojcem – Mikołaj – członek Rady Miejskiej, burmistrz, współtwórca Gimnazjum Elbląskiego oraz pierwszy opiekun szkoły z ramienia Rady Miejskiej. Michał, razem z pięciorgiem rodzeństwa, wyrastał w atmosferze kultu dla ideałów humanistycznych i w tym duchu był wychowywany. Od siódmego roku życia uczył się języka łacińskiego, a naukę kontynuował w nowo otwartym w 1535 r. Gimnazjum Elbląskim. Wśród młodzieży wyróżniał się zdolnościami oraz chęcią do nauki. W 1539 r. wyjechał na studia do Niemiec (Frankfurt nad Odrą oraz Heidelberg). Wstąpił na dwór cesarza Karola V i jako „drabant”wziął udział w wyprawie przeciw królowi Francji Franciszkowi I. Po kampanii odwiedził na krótko Elbląg i powrócił na dwór cesarski aby tam kontynuować swoją karierę. W 1546 r. powrócił do rodzinnego miasta na wyraźne życzenie ojca. Przebywając na studiach, nie zdobył stopnia akademickiego, ale posiadał rozległą wiedzę prawniczą, a ocierając się o różne dwory – zdobył doświadczenie w sprawach publicznych. Ożenił się z 18-letnią córką bogatego rajcy malborskiego Bartłomieja Oswalda. Na Starym Mieście wybudował okazały dom, a oprócz tego posiadał dobra czynszowe. Na terenie Modrzewiny wybudował ziemiańską posiadłość (Emaus), urządzając tam z renesansowym przepychem plac zabaw oraz piękne ogrody. Prowadził tryb życia humanisty : przyjmował gości, urządzał gry i zabawy, organizował dysputy połączone z czytaniem własnych utworów. Rozpoczął w Elblągu praktykę prawniczą, występując jako pełnomocnik i rzecznik stron (tzw. prokurator) w procesach sądowych. Młody Michał szybko zdobył znaczną klientelę zdobywając zaufanie i popularność u czołowych osobistości życia publicznego Prus Królewskich. Pozyskał też względy księcia pruskiego Albrechta, który przyjął go do siebie na służbę. W związku z potrzebami swoich klientów, brał udział w lokalnych sądach, bywał na sejmikach, bywał na dworze królewskim w Wilnie i w Królewcu. Wyrazem wielkiego uznania było uzyskanie w 1560 r. dyplomu szlachectwa od cesarza Ferdynanda I, a potem potwierdzone przez Zygmunta Augusta na sejmie lubelskim w 1569 r., dodającym mu do herbu koronę.
Autor: Helena Dutkiewicz
Kategoria: Friedwald Michał Rhode Heinrich Zasłużeni ludzie Elbląga
Data utworzenia: 09.03.2010

Jaschinski-Ehlers Krista

Własc. Christiane Agnes Margarete Jaschinski-Ehlers, ur. 7.04. 1904 w Braunfels w dolinie rzeki Lahn, zm. 11.01. 2002 w Waldbrunn. Asystentka w Muzeum Miejskim w Elblągu, towarzyszyła profesorowi Bruno Ehrlichowi w czasie jego prac wykopaliskowych. Ojciec Kristy był leśnikiem w miejscowości jej urodzin. Pierwsze siedem lat życia spędziła w Hesji. W 1911 rodzina Ehlersów przeniosła się do Elbląga.
Autor: Joanna Szkolnicka
Kategoria: Jaschinski-Ehlers Krista Zasłużeni ludzie Elbląga
Data utworzenia: 08.03.2010

Hoppe Izrael (1601-1679) – burmistrz i historiograf elbląski

Izrael Hoppe urodził się 8.06.1601 r. w Elblągu. Jego ojciec (także Izrael), pochodził z Malborka, a w Elblągu piastował kolejno stanowiska sekretarza miejskiego, rajcy oraz burmistrza. Matka Justyna z domu Fuchs urodziła siedmioro dzieci, a najmłodszym był właśnie Izrael. Ojciec życzył sobie aby poszedł w jego ślady, zadbał więc o staranne wykształcenie. Początkowo uczęszczał na prywatne lekcje u Jana Albinosa, konrektora Gimnazjum Elbląskiego oraz Baltazara Fellgiebela – profesora tejże szkoły. Sam również uczęszczał do gimnazjum. Przez półtora roku uczył się języka polskiego na wyjeździe w Działdowie. Po powrocie do rodzinnego miasta, wyjechał z kolei do Warszawy na sejm. Po powrocie przygotowywał się do studiów w Rostocku, gdzie zresztą uprzednio studiował jego ojciec. W przygotowaniach pomagał mu najstarszy syn rektora Jana Myliusa, Dawid – absolwent filozofii i prawa uniwersytetu w Altdorfie. W dniu swoich 19-tych urodzin, wyruszył Izrael statkiem do Lubeki, a stamtąd do Rostocku i Gryfii. W obu tych miastach studiował dwa lata politykę, historię i języki starożytne. W pierwszych latach wojny trzydziestoletniej (1618-1648) Meklemburia i pomorze Zachodnie nie były objęte działaniami militarnymi, co spowodowało większy napływ młodzieży na tutejsze uniwersytety. W tym czasie pod wpływem swojego nauczyciela, napisał i wygłosił mowę o prawdziwym pożytku z historii : Oratio de vero historiarum usu. W tym czasie także dużo podróżował, zwiedzał Dolną Saksonię, Holsztyn oraz Danię. W 1623 r. powrócił do Elbląga, gdzie zastały go niemiłe wieści – zmarli jego dwaj bracia, Jerzy i Michał oraz ojciec.
Autor: Helena Dutkiewicz
Kategoria: Hoppe Izrael Kronikarze i historycy elbląscy Rhode Heinrich Zasłużeni ludzie Elbląga
Data utworzenia: 08.03.2010

Bass Jan – rytownik, złotnik, miedziorytnik

Bass Jan – rytownik, złotnik, miedziorytnik, ur. ok. 1600 r. w Lubece. W rodzinnym mieście pobierał naukę w warsztacie złotniczym Hansa Wilma. W latach 1626-1627 był członkiem gildii złotników w Amsterdamie. Po przeniesieniu się do Elbląga trudnił się głównie rytownictwem. W 1631 roku Bass uzyskał obywatelstwo elbląskie. Przywilej otrzymany od Władysława IV Wazy 7.12.1639 r. włączył go w poczet serwitorów ( osoba posiadająca nadany przez króla przywilej serwitoratu, czyli przywilej wyłączający spod władzy miejskiej kupców i rzemieślników pracujących dla dworu królewskiego). Zapewnione miał w ten sposób prawa własności autorskiej i wydawniczej na 20 lat, do ryciny Wielka panorama Elbląga (1636 r.) z dedykacją autorską Władysława IV oraz wzornika kaligraficznego H. Ryverdiusa, Spiegel der Schreibkunst. Na frontispisie tego dzieła Bass jest wymieniony jako złotnik. Prace z zakresu złotnictwa nie zachowały się, natomiast owocem jego pobytu w Elblągu są portrety : Gustawa Adolfa (1633 r.), Izraela Hoppego, historyka trudniącego się też pracami kartograficznymi i burmistrza elbląskiego (1638 r.). W 1646 r. J
Autor: Helena Dutkiewicz
Kategoria: Artyści i ludzie kultury Bass Jan Zasłużeni ludzie Elbląga
Data utworzenia: 08.03.2010