Witamy na stronie Elbląskiego Wortalu Historycznego

  • : Function ereg() is deprecated in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/file.inc on line 649.
  • : Function ereg() is deprecated in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/file.inc on line 649.
  • : Function ereg() is deprecated in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/file.inc on line 649.
  • : Function ereg() is deprecated in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/file.inc on line 649.
  • : Function ereg() is deprecated in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/file.inc on line 649.
  • : Function ereg() is deprecated in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/file.inc on line 649.
  • : Function ereg() is deprecated in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/file.inc on line 649.
  • : Function ereg() is deprecated in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/file.inc on line 649.
  • : Function ereg() is deprecated in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/file.inc on line 649.
  • : Function ereg() is deprecated in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/file.inc on line 649.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • : Function ereg() is deprecated in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/modules/paging/paging.module on line 106.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • : Function ereg() is deprecated in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/modules/paging/paging.module on line 106.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • : Function ereg() is deprecated in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/modules/paging/paging.module on line 106.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • : Function ereg() is deprecated in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/modules/paging/paging.module on line 106.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • : Function ereg() is deprecated in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/modules/paging/paging.module on line 106.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • : Function ereg() is deprecated in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/modules/paging/paging.module on line 106.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • : Function ereg() is deprecated in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/modules/paging/paging.module on line 106.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • : Function ereg() is deprecated in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/modules/paging/paging.module on line 106.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • : Function ereg() is deprecated in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/modules/paging/paging.module on line 106.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • warning: Parameter 1 to theme_field() expected to be a reference, value given in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/includes/theme.inc on line 170.
  • : Function ereg() is deprecated in /home/elaiter/public_html/wortal_historyczny/modules/paging/paging.module on line 106.

Elbląska kultura muzyczna ( XVII - XVIII w.)

Od najdawniejszych czasów muzyka była jednym z głównych filarów naszej kultury i naszego życia. Dzisiaj muzyka stała się jedynie ornamentem pozwalającym zapełnić puste wieczory wizytami w operze i filharmonii, czy też przy pomocy radia wypełnić ciszę domowej samotności. Dziś cenimy zupełnie inne wartości niż te, które cenili ludzie minionych stuleci. Muzyka odgrywała poważna rolę w życiu codziennym i odświętnym społeczeństwa miasta Elbląga. Utwory muzyczne uświetniały każdego dnia elbląskie uroczystości religijne i szkolne, należy też dodać iż decydującą rolę odgrywała muzyka religijna. Od połowy XVII wieku stopniowo rozwijała się świecka wokalistyka i instrumentalistyka. Elbląska kultura muzyczna była kształtowana przez kantorów i organistów skupionych wokół kościołów i gimnazjum akademickiego. Przy wszystkich kościołach elbląskich działali kantorzy, którzy byli opiekunami zespołów muzycznych i chórów, byli oni również twórcami muzyki sakralnej i świeckiej. Wychowanie muzyczne bardzo ważną rolę odgrywało w kształceniu elbląskiej młodzieży. Zajęcia w zakresie muzyki składały się do połowy XVII w. przeważnie z dwóch części – wykładów na temat teorii muzyki oraz ćwiczeń praktycznych nauki śpiewu lub gry na instrumentach...
Autor: Helena Dutkiewicz
Kategoria: Materiały regionalne
Data utworzenia: 23.07.2010

Działalność giełdy kupieckiej w Elblągu

Po pierwszym rozbiorze Polski Fryderyk II, król Prus, starał się, ze szkodą dla Gdańska, skierować handel wiślany do Elbląga. Przystąpiono do pogłębienia toru wodnego oraz rozbudowy i modernizacji infrastruktury portu. Giełda kupiecka w Elblągu została otwarta w 1774 r. Jej budynek znajdował się przy Wysokim Moście na lewym brzegu rzeki Elbląg. Został on rozebrany w 1789 r. Nowy budynek otwarto w 1790 r. W ścianach sali giełdy znajdował się portret króla Prus z tablicą genealogiczną Hohenzollernów, a także dwa szkice elbląskiego toru wodnego, mapy Żuław i Europy, flagi państw morskich. Jednocześnie wyremontowano stare spichlerze i zbudowano nowe. Spadek znaczenia portu w Elblągu nastąpił z chwilą włączenia Prus do Gdańska (1793). W zbiorach Biblioteki Elbląskiej zachowało się kilka druków związanych z działalnością giełdy. Ordynacja (regulamin) giełdy i maklerów z 1830 r. (niestety, nie zachowała się) zostały zastąpione przez nową ordynację (regulamin) przyjęta przez starszych Korporacji Kupieckiej, a obowiązująca od 1 VII 1865 r., a także nową ordynację dla maklerów...
Autor: Wiesław Długokęcki
Kategoria: Materiały regionalne
Data utworzenia: 13.07.2010

Początki bankowości w Elblągu

Początki bankowości w Elblągu związane są z powstaniem w 1777 r. na prośbę magistratu kantoru bankowego i lombardu, który był filią Banku Głównego w Berlinie. Jego pierwszymi dyrektorami byli : Carl August u Gotthilf Christoph Struensee. Ta instytucja finansowa działała do 1807 r., gdy zlikwidowano ją z powodu wojny prusko-francuskiej. W 1819 r. powstała w Elblągu filia gdańskiego Banco-Comptoir pod nazwą Bank=Commandite. Uzyskała ona większą samodzielność po zmianie prawa bankowego w 1847 r., gdy została podporządkowana Dyrekcji Banku Głównego w Berlinie. Bank mieścił się przy ul. Stary Rynek nr 43 (w miejscu dawnego ratusza staromiejskiego). W kilku miastach (Ostróda, Malbork, Iława, Zalewo) powstały podlegające mu agencje. Stopniowo rozwijały się inne instytucje finansowe. W 1848 r. powstał Elbląski Bank Rzemieślniczy (Elbinger Handwerkerbank), a w 1865 r. Bank Rzemieślniczy Zaprzyjaźnionych Miejscowości Niemieckiego Związku Rzemieślnicz\ego (Handwerkerbank der Ortsverbrüderung des deutschen Handwerkesbundes)...
Autor: Wiesław Długokęcki
Kategoria: Materiały regionalne
Data utworzenia: 13.07.2010

Wulzak Mikołaj (ok. 1356 - 1429) - duchowny, proboszcz, fundator biblioteki parafialnej, mecenas sztuki

Prawdopodobnie pochodził z rodziny mieszczan gdańskich. W 1380 był studentem uniwersytetu w Pradze, gdzie uzyskał stopień bakałarza (4 kwietnia 1381) i magisterium w 1385 r. ze sztuk wyzwolonych. Podjął również studia prawnicze, uwieńczone kolejnym tytułem. W okresie studiów należał do nacji polskiej. Po uzyskaniu tytułów naukowych wykładał na uczelni praskiej, pełniąc też w latach 90. XIV wieku funkcję rektora ołtarza Św. Krzyża w kościele Św. Mikołaja (na Kurzym Targu), tradycyjnie związanym z uniwersytecką bursą pod wezwaniem Wszystkich Świętych. Przy świątyni tej istniała bursa dla studentów przybywających z Prus, a także dla pochodzących stamtąd wykładowców, którzy w tym kościele pełnili funkcje kapłańskie. W 1395, wspólnie z innymi duchownymi pruskiego pochodzenia, wystąpił do papieża z memoriałem w sprawie kanonizacji Doroty z Mątów....
Autor: Helena Dutkiewicz
Kategoria: Wulzak Mikołaj Zasłużeni ludzie Elbląga
Data utworzenia: 16.06.2010

Wisselinck Wilhelm (1772-1835) – pastor i pedagog elbląski

Wisselinck, Wilhelm (1772-1835) – pastor i pedagog elbląski. Urodził się w miasteczku Salzedel w Starej Marchii. Po ukończeniu gimnazjum i wydziału teologicznego w Halle pracował przez rok jako nauczyciel domowy, a następnie został powołany na kaznodzieję gminy kalwińskiej w Elblągu. Przyjechał tu w 1805 r. i zamieszkał przy Nowym Rynku 13 (obecny Pl. Słowiański). Czas swój dzielił między pracą duszpasterską i pedagogiczną. Od 1807 r. był inspektorem gmin reformowanych w całej prowincji Prusy Zachodnie, dwa lata później został członkiem konsystorza królewskiego w Prusach. Był założycielem i wieloletnim kierownikiem renomowanej pensji dla dobrze urodzonych dziewcząt. Pomyślnie układało się także życie rodzinne Wilhelma. Z małżeństwa z Charlotte Kluge urodziło mu się 10 dzieci. Pastor znany był ze swoich zapisków Ulotne zapiski z podróży z Elbląga w Prusiech do Szwajcarii (Flüchtige Bemerkungen auf einer Reise von Elbing in Preussen nach der Schweiz -Tl. 3)....
Autor: Helena Dutkiewicz
Kategoria: Wisselinck Wilhelm Zasłużeni ludzie Elbląga
Data utworzenia: 16.06.2010

Uczniowie Gimnazjum Elbląskiego - XVI-XVIII w. ( przykłady ze zbiorów zabytkowych Biblioteki Elbląskiej)

Pierwszą luterańską szkołą średnią na ziemiach polskich było gimnazjum w Elblągu. Powstało ono w 1535 r. pod kierownictwem Wilhelma Gnapheusa. Na początku swojej działalności, chcąc pozyskać uczniów do swojej szkoły, często organizował przedstawienia teatralne (odbywały się one w trakcie jarmarków), które gloryfikowały wybitnych uczonych, np. Filipa Melanchtona. Po opuszczeniu Elbląga przez Gnapheusa, obowiązki rektora gimnazjum objął Andrzej Aurifaber, który był wychowankiem Melanchtona. Następnie stanowisko to obejmowało wielu wybitnych pedagogów, ale Jan Mylius od 1597 r. doprowadził do rozkwitu szkoły. W gimnazjum elbląskim odbywały się kursy z zakresu filozofii, teologii, łaciny, greki, retoryki, dialektyki oraz innych przedmiotów objętych wówczas programem szkół humanistycznych....
Autor: Helena Dutkiewicz
Kategoria: Gimnazjum Elbląskie Z życia szkoły Zeszyty uczniów
Data utworzenia: 10.06.2010

Krzewiciele i entuzjaści nauki Mikołaja Kopernika w Elblągu w XVII i XVIII wieku

Nikolaus Kopernikus – (ur. 19 lutego 1473 w Toruniu, zm. 24 maja 1543 we Fromborku) – astronom, matematyk, prawnik, ekonomista, strateg, lekarz, astrolog, tłumacz, kanclerz kapituły warmińskiej od 1511, kanonik warmiński, scholastyk wrocławski. Jego najważniejszym dziełem jest ”De revolutionibus orbium coelestium” – O obrotach sfer niebieskich. Pracował nad nim w latach 1515-1530, ale ukazało się dopiero w 1543 roku w Norymberdze. Opisał w nim heliocentryczną wizję wszechświata na tyle szczegółowo, że mogła stać się naukowo użyteczna. Dzieło to wywołało jedną z najważniejszych rewolucji naukowych od czasów starożytnych, nazywaną niekiedy przewrotem kopernikańskim. Samo odkrycie Kopernika spotkało się z dwojakim przyjęciem jeszcze za jego życia : jedni byli zachwyceni i rozpowszechniali nowe osiągnięcia astronoma jak np. biskupi Dantyszek i Tiedeman Giese, inni natomiast odrzucali je jako niedorzeczne i wymyślone, jak np. Marcin Luter i Filip Melanchton. Pierwsi opowiedzieli się za heliocentryzmem astronomowie i matematycy. Wśród nich był młody profesor protestanckiego uniwersytetu w Wittenberdze – Jerzy Joachim Retyk.
Autor: Helena Dutkiewicz
Kategoria: Materiały regionalne
Data utworzenia: 31.05.2010

Obchody jubileuszu siedemsetlecia Elbląga

Spośród elbląskich jubileuszy założenia miasta najhuczniej obchodzona była siedemsetletnia rocznica jego założenia, na co w dużej mierze wpłynęły względy propagandowo-ideologiczne. Była to pierwsza „okrągła” rocznica powstania Elbląga po Machtübernahme, dlatego tym silniej starano się podkreślić odwieczne związki miasta z niemieckością (stąd liczne odwoływanie się do symboliki krzyżackiej i hanzeatyckiej). Okolicznością sprzyjającą obchodom „z pompą” było też zauważalne od kilku lat ożywienie gospodarcze i rozkwit elbląskiego przemysłu, które pozostawały nie bez związku z militaryzacją kraju, jak również fakt, iż swoje „okrągłe” jubileusze obchodziły w tym roku ważne dla miasta zakłady i instytucje – stuletnią rocznicę zakłady przemysłowe Schichu’a oraz elbląska Szkoła Realna, od 1931 nosząca imię Heinricha von Plauen’a, natomiast stupięćdziesięcioletnią gazeta „Elbinger Zeitung”.
Autor: Joanna Szkolnicka
Kategoria: Obchody, uroczystości Wydarzenia społeczno - kulturalne
Data utworzenia: 28.05.2010

Pożarnictwo w Elblągu na przestrzeni wieków

Sprawy ochrony przeciwpożarowej i organizacja gaszenia pożarów należały od średniowiecza do najistotniejszych problemów mieszkańców i władz miasta Elbląga. Przepisy przeciw pożarowe o różnej treści znalazły się w średniowiecznym i nowożytnym ustawodawstwie miejskim (w wilkierzach). Władze dbały również o organizację gaszenia pożarów. Zobowiązani byli do tego wszyscy mieszkańcy. Organizacja przeciwpożarowa funkcjonowała w oparciu o podział miasta na 4 kwartały. Do gaszenia pożaru każdy kwartał musiał przybyć z bosakiem, dwoma drabinami, 6 siekierami i 40 wiadrami. Miasto zobowiązane było zabezpieczyć odpowiednią ilość łatwo dostępnej wody. W okresie nowożytnym sytuacja pod tym względem uległa tylko niewielkim zmianom. Miasto podzielone było na 6 kwartałów. Na ich czele stali panowie kwartałowi (jednocześnie rajcy), którym podlegały sprawy przeciwpożarowe. W czasie pożaru jego gaszeniem kierował burmistrz-prezydent i pan wetowy. W ustawodawstwie miejskim tego czasu pojawiały się w dalszym ciągu normy regulujące sprawy przeciwpożarowe
Autor: Wiesław Długokęcki
Kategoria: Materiały regionalne
Data utworzenia: 24.05.2010

Elbląg i Pierwsze Pruskie Święto Muzyki (1833) oraz Pierwsze Pruskie Święto Śpiewacze (1847)

Pierwsza polowa XIX wieku to okres nowych, romantycznych prądów w muzyce niemieckiej i przemian w zakresie gustu i smaku muzycznego, które to powstawały w powiązaniu i na fali wielkich przemian i wstrząsów politycznych, społecznych i kulturalnych epoki Biedermeier i tak zwanej „ery przedmarcowej” (Vormärz). Powstało wiele wybitnych kompozycji dla męskich chórów, na przykład chór myśliwych z Fidelia Beethovena czy chór marynarzy z Latającego Holendra Wagnera. Pierwowzorem dla powstających wówczas stowarzyszeń śpiewaczych (w tym niewątpliwie także elbląskich) był założony w 1809 r. w Berlinie Zelterscher Liedertafel– od nazwiska założyciela Carla Friedricha Zeltera, który był bliskim przyjacielem J. W. Goethego. Zjawisko to przybrało formę „masowego ruchu muzycznego”, nacechowanego ideałami demokratyzmu i liberalizmu. Odkrywano na nowo zarówno muzykę niemieckojęzycznych klasyków, jak i niemiecką pieśń ludową. Wkrótce męskie chóry i stowarzyszenia śpiewacze zaczęły powstawać w całych Prusach. Jak twierdzi Waldemar Górski, Elbląg słynął w XIX wieku męskimi chórami (przynajmniej na szczeblu lokalnym), zauważając jednocześnie, iż był to nurt muzyki amatorskiej, „nie najwyższych lotów”.
Autor: Joanna Szkolnicka
Kategoria: Obchody, uroczystości Wydarzenia społeczno - kulturalne
Data utworzenia: 23.04.2010