Powstanie korporacji kupieckiej w Elblągu

Źródło:
Statut für Kaufmannschaft nr inw. 35918/36;
Statuten des Vereins der jungen Kaufmannschaft nr inw. 35918/38
Rolle Kaufmannschaft von Elbing 1824-1890 nr inw. 35544
W 1824 r.(30 IV) król Prus Fryderyk Wilhelm III nadał kupcom morskiego i handlowego miasta Elbląg, na wielokrotnie ponawiane prośby, prawa korporacji. Ustrój organizacji normował nadany przez króla statut. Składał się on z 11 rozdziałów i regulował następujące zagadnienia: korporacja i jej członkostwo, sprawy pozostające w kompetencji korporacji, starsi korporacji, ich powoływanie i kompetencje, zarząd portu, kasa korporacji i jej zarząd, zawieszenie i utrata praw członkowskich, przyjmowanie uczniów i personelu pomocniczego, odwołania do instancji nadrzędnych.
Zgodnie z § 1 korporację kupiecką tworzyli mieszczanie miasta Elbląga. Ich nazwiska powinny zostać umieszczone w specjalnym wykazie, zwanym rolą (Rolle, § 5, 53). Dlatego też corocznie, od 1824/1825 r., Korporacja Kupiecka publikowała imienny wykaz swoich członków: starszych, ich zastępców (od 1825/1826), członków deputacji portu (§ 60 statutu) i członków zwykłych. Z czasem w rolach zaczęły się pojawiać dodatkowe informacje: maklerzy, księgowi, nazwy firm, prokurenci. Te role z lat 1824/1825-1890/1891 są cennym źródłem do historii handlu elbląskiego w XIX w.
W 1846 r. zastało założone Towarzystwo Młodego Kupiectwa (Verein der jungen Kaufmannschaft). Pierwszy statut został uchwalony w 1847 r., a zmieniono go w 1862 r. Celem Towarzystwa było popieranie podnoszenia kwalifikacji przez jego członków, samopomoc i umacnianie więzi towarzyskich. Członkami organizacji mogli zostać wszyscy kupcy (z wyjątkiem uczniów). Władzami były: prezydium (przewodniczący, protokolant, kasjer, ich zastępcy i dwóch członków) i zgromadzenie ogólne. Członków wspierano w chwili choroby, niezawinionej utraty statusu materialnego, starości. Temu służył majątek stowarzyszenia. Przez organizację koncertów, bali, podwieczorków wspierano także życie towarzyskie.